Αλέξανδρος Παναγούλης (2 Ιουλίου 1939 – 1 Μαΐου 1976)

John Cutler

 

 

 

 

 

 

 

ΕΠΕΙΔΗ ΣΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΠΟΥ ΖΟΥΜΕ ΚΑΙ Μ’ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΥΒΕΡΝΑΝΕ ΕΧΟΥΜΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ ΑΠΟ ΠΟΤΕ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΝΗΣΙΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΤΟΠΟΥ…ΑΣ ΘΥΜΗΘΟΥΜΕ ΕΝΑ ΑΛΗΘΙΝΟ ΑΓΩΝΙΣΤΗ ΠΟΥ ΔΟΛΟΦΟΝΗΘΗΚΕ ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΙΝ ΑΠΟ 36 ΧΡΟΝΙΑ, ΤΗΝ ΠΡΩΤΟΜΑΓΙΑ ΤΟΥ 1976…ΤΟΝ ΑΛΕΚΟ ΠΑΝΑΓΟΥΛΗ

"...Οι αντιστασιακές οργανώσεις που δημιουργήθηκαν στη διάρκεια της χούντας είχαν έναν χαρακτήρα βαθύτατα συναισθηματικό και ελάχιστα πραχτικό. Μόνο οι κομουνιστές μπήκαν στον αγώνα απ' την πρώτη μέρα. Οι αντιφασίστες δημοκράτες αστοί περίμεναν τους κομουνιστές να βγάλουν το φίδι απ' την τρύπα, κι όταν διαπίστωσαν πως δεν είναι διατεθειμένοι να πάρουν τα όπλα, μπήκαν κι αυτοί σ' έναν ακριβώς όμοιο μ' εκείνον των κομουνιστών πλατωνικό αγώνα, περισσότερο για να σώσουν την αξιοπρέπεια τους, παρά για να ρίξουν τη χούντα.
Στην πραγματικότητα, κανένας δεν έριξε τη χούντα, ούτε «τα παιδιά του Πολυτεχνείου», που τα κάναμε παντιέρα για να απαλύνουμε τις ενοχές μας για τη δειλία μας. Η χούντα σάπισε και έπεσε από μόνη της, όπως το σάπιο φρούτο απ' το δέντρο. Και βέβαια, ουδεμία σχέση έχουν με οποιαδήποτε έννοια αντίστασης αυτοί που από δειλία την κοπάνησαν στο εξωτερικό, για να παριστάνουν εκ του ασφαλούς τους αντιστασιακούς, όντας στην πραγματικότητα αυτοεξόριστοι, οι περισσότεροι άνευ λόγου.
Ο μόνος που πράγματι αντιστάθηκε κατά της χούντας ήταν ο Αλέξανδρος Παναγούλης, που έπαιξε τη ζωή του κορώνα γράμματα προκειμένου να σκοτώσει τον τύραννο. Αστόχησε παρά δύο δευτερόλεπτα. Τόσο καθυστέρησε να πατήσει το κουμπί που θα πυροδοτούσε τον εκρηχτικό μηχανισμό που είχε τοποθετήσει κάτω από μια μικρή γέφυρα στο Λαγονήσι, στο δρόμο προς το Σούνιο. Ήταν οχτώ παρά τέταρτο το πρωί της 13ης Αυγούστου 1968.
Ο δράστης συνελήφθη αμέσως και επί τόπου. Δεν προετοίμασε τη φυγή του κι αυτό σημαίνει πως έδρασε σαν κομάντος αυτοκτονίας. Ήταν ένας γνήσιος ήρωας αυτός ο άνθρωπος. Το έδειξε άλλωστε και στο στρατοδικείο, που τον καταδίκασε σε θάνατο. Και θα εκτελούσαν οπωσδήποτε την ποινή, αν όχι για κανέναν σοβαρότερο λόγο, τουλάχιστο για να ικανοποιήσουν τον πιο επικίνδυνο των χουνταίων, τον Ιωάννη Λαδά, που αρχίζει να απειλεί έμμεσα τον αρχηγό του για την «ανεκτικότητα που δείχνει προς τους κομουνιστές». Βέβαια, ο Παναγούλης δεν ήταν κομουνιστής. Ανήκε στη νεολαία της Ένωσης Κέντρου πριν απ' τη χούντα. Αλλά αυτές είναι λεπτομέρειες για τον υστερικό Λαδά, που κάνει σαν να αποπειράθηκαν να σκοτώσουν τον ίδιο.
Τελικά ο Παναγούλης γλυτώνει τη ζωή του χάρη στη έγκαιρη επέμβαση όλων των κυβερνήσεων της Ευρώπης, πλην της Τουρκίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας. Ακόμα και η κυβέρνηση των ΗΠΑ ζητάει χάρη για τον Παναγούλη. Κι αυτό ισούται με διαταγή. Διότι τα υπέρ της σωτηρίας του Παναγούλη τηλεγραφήματα του πάπα Παύλου, του Γ.Γ. του ΟΗΕ Ου Θαντ, του Αντρέ Μαλρώ και πολλών εκατοντάδων άλλων προσωπικοτήτων απ' όλον τον κόσμο, δε νομίζω πως θα ήταν δυνατό να κάνουν τη χούντα να δείξει έναν, ούτως ή άλλως, ανύπαρχτο ανθρωπισμό.
Ο Παναγούλης, μια πρώτη φορά δραπέτευσε για να συλληφτεί σε λίγες μέρες, και μια δεύτερη συνελήφθη, πριν την πραγματώσει. Ήταν ένας εκπληχτικός άνθρωπος. Κι ωστόσο, η πράξη του ήταν εντελώς άστοχη από πολιτικής απόψεως. Δε σκοτώνεις τη χούντα σκοτώνοντας τον επικεφαλής της. Απλώς δίνεις προσχήματα για το μεγάλωμα της καταπίεσης και όπλα στη χουντική προπαγάνδα. Που εκμεταλλεύεται επιδέξια το γεγονός. Σοβαρή πολιτική σκέψη συνεπώς μπορεί να μην είχε ο Παναγούλης, πάντως ήρωας ήταν....".