Η γέννηση του μύθου (μέρος 3ο) Η γέννηση της Ελληνικής μυθολογίας

Φωτό: Ο πρωταγωνιστής ηθοποιός Γιώργος Βούλγαρης σε στιγμιότυπο της ταινίας ΤΙΣΙΣ

Γράφει ο Γιώργος Αθανασιάδης

Δικηγόρος - Θεατρικός Συγγραφέας

SYDNEY AUSTRALIA

email: athanasiadis.g@hotmail.com

Tel: +61 421 969 172

Η γέννηση του μύθου (μέρος 3^ο)

Η γέννηση της Ελληνικής μυθολογίας

Οσο μακρύς και ατέλειωτος φαίνεται να είναι γενικά ο μύθος, έτσι μακρά και ατέλειωτη και η ιστορία του, αλλά ελπιδοφόρα αντιμετωπίζοντας το ζήτημα, δεν θα είναι και μακρά και ατέλειωτη η συγκεκριμένη αρθρογραφία στο θέμα, διότι διαφορετικά θα έπρεπε να γεμίζουμε τόμους εγκυκλοπαιδικούς.

Συνεπώς αφού εν ολίγοις αναφερθήκαμε στη μυθολογική ή ακριβέστερα στη μυθολογούσα συνείδηση, διότι ενσυνείδητα μυθολογεί ο δημιουργός του μύθου, μένει να εξετασθεί ένα άλλο θέμα που έχει σχέση με τη γέννηση του Ελληνικού μύθου ή της Ελληνικής μυθολογίας. Βεβαίως τόσο από τις πηγές αλλά και από την εκλογίκευση της προέλευσης  του μύθου, καθίσταται  κατά  τη ταπεινή άποψη του γράφοντος μάλλον βέβαιον, ότι ο μύθος γεννήθηκε μέσα από την εμπνευσμένη διάθεση και δημιουργικότητα των ποιητών. Σε προσωπικό επίπεδο δεν απολυτοποιώ τη γέννηση αυτή και την αποδίδω αποκλειστικά και μόνο στο προσωπικό έργο του ενός ή  κάποιου άλλου ποιητή. Συγκεκριμένα δεν δέχομαι ότι αποκλειστικά υπήρξε ένας ορισμένος αριθμός ποιητών όπως ο Ομηρος, ο Ησίοδος, οι μεγάλοι τραγικοί ποιητές, ο Μουσαίος και κάποιοι άλλοι, οι οποίοι στη πληθώρα του αρχαίου Ελληνικού  κόσμου  και στην διαχρονική πορεία του ήταν οι μόνοι που δημιούργησαν μυθολογία.  Περισσότερον ακριβής θα ήταν για μένα η άποψη ότι η γέννηση του μύθου είναι συλλογικό έργο των πνευματικών ή γενικότερα εμπνευσμένων μελών των αρχαίων Ελληνικών κοινωνιών.  Στους αρχαϊκούς και προϊστορικούς χρόνους όπου ο άνθρωπος εξελίσσεται διαρκώς και έχει την πνευματική ικανότητα για δημιουργία τέχνης, πλάθει μύθους, τραγουδά, εξιστορεί  μέσα από το λόγο του και όπως προείπαμε δίνει τις δικές του εξηγήσεις για όσα συμβαίνουν γύρω του και για τη γέννηση του κόσμου, της ζωής, των Θεών του και του ίδιου. 

Εκείνο το στοιχείο που ελλείπει είναι η γραπτή καταχώριση και κωδικοποίηση όλων αυτών των ατέλειωτων στα πλάτη του τότε γνωστού και αγνώστου κόσμου (όπως αποκαλύπτουν διαρκώς οι έρευνες και οι ανασκαφές).  Επεί όμως δεν επιθυμώ να «φιλοκαλώ μετ΄ ευτελείας» εστιάζω σε εκείνο που έχω στη σκέψη μου.  Ο Ομηρος ίσως είναι ο πρώτος κωδικοποιητής και συγκεντρωτής των πανάρχαιων διάσπαρτων στις Ελληνικές κοινωνίες της εποχής του μύθων.  Το υλικό για την απόδοση του μύθου, μέσα από την Ιλιάδα ή την Οδύσσεια του, προϋπήρχε και ο μεγάλος ποιητής, το συγκεντρώνει, το «κωδικοποιεί» κατά μία διασταλτική του όρου έννοια και το αποδίδει προς χρήσιν ενιαίο.  Επιπλέον μυθολογεί και μέσα από τους Υμνους του προς τους Θεούς , ολοκληρώνοντας έτσι το έργο εκείνο που προφανώς του επιτάσσει η κυρίαρχη μυθολογούσα συνείδηση της εποχής.  Σε περιόδους χρονικές οι οποίες διήρκησαν εκατοντάδες ίσως και χιλιάδες χρόνια, κατά τις οποίες ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με την επιβίωση και ενσωμάτωση και προσαρμογή του στα γήϊνα δεδομένα, κωδικοποιήσεις και συγκεντρώσεις ποιητικών μύθων μάλλον θα μπορούσε να θεωρηθεί πολυτέλεια.

Η γέννηση του Ομήρου, η συγκέντρωση από τον μεγαλύτερο ποιητή όλων των εποχών παγκοσμίως των μύθων και η λογοτεχνική έμμετρη απόδοση τους, δεν μπορεί παρά να σηματοδότησε και την αλλαγή εποχής, το πέρασμα του ανθρώπου από την αρχέγονη «ζωώδη» κατάσταση, σε μια εποχή Ολύμπιας πνευματικότητας. Η άνοδος των Θεών σε υψηλά επίπεδα και η οριστική έξοδος τους από τη χθόνια, αμυντική για τον άνθρωπο θεώρηση της ζωής του, αποτελεί και την αφετηρία της πρώτης κατά την άποψη μου έναρξης υψηλής πνευματικής δημιουργίας.

Ο μύθος γεννάται (αναγεννάται) από τους ποιητές που άλλοι εξ αυτών για πρώτη φορά δημιουργούν το δικό τους νέο μύθο ή απλά συγκεντρώνουν το ήδη υπάρχον υλικό και το αποδίδουν έμμετρο και πνευματικά κωδικοποιημένο. Η διάσπαρτη λοιπόν αφήγηση μυθευμάτων και ιστοριών αρχικά ξεκινά μέσα από τα στενά όρια της ίδιας της οικογένειας τότε όπως και στις μέρες μας, δηλαδή οι γιαγιάδες, οι μανάδες και οι παραμάνες κάθε βράδυ συνήθως αφηγούνται μυθικές ιστορίες για τα παιδιά «Πρῶτον δὴ ἡμῖν, ὡς ἔοικεν, ἐπιστατητέον τοῖς μυθοποιοῖς, [c.] καὶ ὃν μὲν ἂν καλὸν [μῦθον] ποιήσωσιν, ἐγκριτέον, ὃν δ’ ἂν μή, ἀποκριτέον. τοὺς δ’ ἐγκριθέντας πείσομεν τὰς τροφούς τε καὶ μητέρας λέγειν τοῖς παισίν, καὶ πλάττειν τὰς ψυχὰς αὐτῶν τοῖς μύθοις πολὺ μᾶλλον ἢ τὰ σώματα ταῖς χερσίν· ὧν δὲ νῦν λέγουσι τοὺς πολλοὺς ἐκβλητέον» (Πλάτων Πολιτεία 2, 377), όπου εδώ μάλιστα φαίνεται ότι ο ομιλών Σωκράτης, αμφισβητεί και την ίδια την ύπαρξη και γέννηση των Θεών.

Συνεχίζεται την επόμενη βδομάδα....

Φωτό: Η ηθοποιός Χρύσα Νταούλη, πρωταγωνίστρια στη ταινία ΤΙΣΙΣ σε στιγμιότυπο της ταινίας

Πηγές: 1) Ελληνική μυθολογία (Εκδοτική Αθηνών),2) Ιλιάδα και Οδύσσεια (Ομηρος) 3) Θεογονία και Εργα και Ημέραι (Ησίοδος) 4) Βιβλιοθήκη (Απολλόδωρος)5) Πολιτεία Β (Πλάτων)

Συνεχίζονται κανονικά τα μαθήματα, διαλέξεις που γίνονται κάθε Πέμπτη στις 6:30 μμ στο 837 New Canterbury Road  στο Hurlstone Park, με θέμα “Worldview through Greek Mythology” στα πλαίσια εκμάθησης της Ελληνικής γλώσσας στο Greek Bilingual Bookshop. Η Ελληνική σαν γλώσσα του μύθου, της φιλοσοφίας και της παγκόσμιας επιστήμης. Τα μαθήματα παραδίδονται από τον Γιώργο Αθανασιάδη, Δικηγόρο και Θεατρικό συγγραφέα. Τιμή συμμετοχής σε κάθε μάθημα $20 και περιλαμβάνεται προσφορά καφέ ή τσαγιού και γλυκίσματα. Διάρκεια μαθήματος 90 λεπτά συν 10 λεπτά διάλειμμα. Υπάρχουν ακόμη λίγες θέσεις, για συμμετοχές καλέστε 0421969172.

Σημείωση: Κάποιες από τις φωτογραφίες είναι από το φωτογραφικό υλικό για τη προβολή της ταινίας TISIS σε σκηνοθεσία του Γεωργίου Ευαγγελόπου και αναρτώνται εδώ με την άδεια των συντελεστών της ταινίας και λόγω της άμεσης σχέσης με το μυθικό θέμα της ταινίας, η οποία θα έτοιμη για προβολή σύμφωνα με τους υπολογισμούς το φθινόπωρο του 2016

Επίσης το άρθρο θα δημοσιευτεί και στον "ΚΟΣΜΟ" της Τετάρτης 13 Απριλιου 2016