Marios Sergios Bushi: Στην Ελλάδα είμαι ο Αλβανός και στην Αλβανία ο Έλληνας.

H συνέντευξη δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ο ΚΟΣΜΟΣ  του Σύδνεϋ, στο φύλλο της 23ης Οκτωβρίου 2015 και στις σελίδες 24 και 24

Marios Sergios Bushi: Στην Ελλάδα είμαι ο Αλβανός και στην Αλβανία ο Έλληνας. 

1. Μάριε, γεννήθηκες στην Αλβανία, μεγάλωσες, σπουδασες και συνεχίζεις

να σπουδάζεις στην Αθήνα. Μίλησε μας λίγο για τα παιδικά σου χρόνια 

Ηρθα στην Ελλάδα σε ηλικία μόλις ενός έτους. Τα παιδικά μου χρόνια μπορώ να πω είχαν και αυτά τις δυσκολίες τους.  

2. Πόσο δύσκολη ήταν η προσαρμογή και η ενσωμάτωση στο κοινωνικό περίγυρο του σχολείου; Τι προβλήματα αντιμετώπισες σαν παιδί, ως προερχόμενο από άλλη χώρα τότε και με δεδομένο ότι υπηρχε μια προκατάληψη ειδικά για τους Αλβανούς πολίτες στην Ελλάδα; 

Επειδή, ήρθα στην Ελλάδα σε πολύ μικρή ηλικία, ενσωματώθηκα αμέσως στον κοινωνικό περίγυρο και δεν αντιμετώπισα ιδιαίτερα προβλήματα ρατσισμού στο σχολικό περιβάλλον. Υπήρξαν όμως κάποια φαινόμενα ρατσισμού. Για παράδειγμα, θυμάμαι, στην Ε΄ Δημοτικού έκανα πάρτι γενεθλίων στο σπίτι και δύο συμμαθητές μου δεν ήρθαν επειδή ήμουν Αλβανός και τους το απαγόρευσαν οι γονείς τους. Επομένως, το φαινόμενο του ρατσισμού ξεκινάει από το οικογενειακό περιβάλλον. 

3. Τα χρόνια πέρασαν και βρέθηκες στον καλλιτεχνικό χώρο, ηθοποιός και συνεχίζεις να σπουδάζεις, μίλησε μας για το τί έχεις κάνει και αν έχεις υπόψη κάτι να κάνεις το επόμενο διάστημα; 

Η πρώτη μου επαφή με το θέατρο ήταν σε ηλικία 12 ετών, οπότε συμμετείχα στη θεατρική παράσταση “Ειρήνη” του Αριστοφάνη, σε σκηνοθεσία Μίρκας Καλατζοπούλου. Για τρία χρόνια ακόμη, συνέχισα τη συνεργασία μου με τη Μίρκα και συμμετείχα στα εξής θεατρικά έργα: “Αρχοντοχωριάτης” του Μολλιέρου και “Εκκλησιάζουσες” του Αριστοφάνη. Στη συνέχεια, ασχολήθηκα με το παιδικό θέατρο: το 2012 συμμετείχα στην παράσταση  “Η Ζεραλντίν  και  το ξωτικό  της λίμνης” σε σκηνοθεσία Θοδωρή Βουρνά και κείμενα Εύας Πετροπούλου-Λιανού. Το 2014 συμμετείχα στη θεατρική παράσταση “Himmelweg” σε σκηνοθεσία Πέτρου Νάκου. Παράλληλα έκανα και τηλεόραση. Το 2014 συμμετείχα στην παράσταση “Βράδυ απροόπτων” σε σκηνοθεσία Σταυρούλας Δάμπαλη. Φέτος το χειμώνα ετοιμάζω μία μουσικοθεατρική παράσταση μαζί με το Νίκο Στέλιο Ναυπλιώτη. 

4.Πόσο δύσκολο είναι ή δεν είναι στον καλλιτεχνικό χώρο να προσεγγίσεις ανθρώπους του χώρου ή να σε προσεγγίσουν εκείνοι για δουλειές και αν υπάρχει πρόβλημα με την ιδιαίτερη καταγωγή σου, ως «αλλοδαπός». 

Προσωπικά η καταγωγή μου δεν μου δημιούργησε κάποιο εμπόδιο στην καλλιτεχνική μου πορεία. Πιστεύω ότι όταν κάποιος έχει αγάπη και όρεξη γι αυτό που κάνει, αγωνίζεται γι αυτό και έχει ένα όραμα,  βγαίνει  πάντα  κερδισμένος και κατακτά αυτό που θέλει. 

5. Μεγάλωσες και ζείς στο κέντρο της Αθήνας, στην Κυψέλη, μια γειτονιά που πλέον για μένα  είναι  καθαρά πολυπολιτισμική. Υπάρχουν προβλήματα μεταξύ των εθνοτήτων που διαμένουν εκεί και αν ναί ποιά; 

Πράγματι, η Κυψέλη είναι μία πολυπολιτισμική γειτονιά και, για μένα προσωπικά, η ομορφότερη γειτονιά της Αθήνας. Στην Κυψέλη ζουν άτομα περισσότερων εθνοτήτων, με διαφορετικές κουλτούρες, που όμως συνυπάρχουν αρμονικά χωρίς να υπάρχουν ιδιαίτερα προβλήματα μεταξύ τους. Για παράδειγμα, περπατώντας στην πλατεία της Κυψέλης θα δει κανείς μικρά παιδιά, διαφόρων φυλών, να παίζουν και να είναι μία ομάδα, κάτι που δεν καταφέρνουμε οι μεγάλοι.  

6. Οι Ελληνες που τόσα χρόνια διαμένουν στην περιοχή μαζί με ανθρώπους με διαφορετικές κουλτούρες  έχουν δεχθεί την συγκατοίκηση αυτή ή υπαρχουν φαινόμενα ας πουμε ρατσιστικής συμπεριφοράς σε βάρος των μη Ελληνικής καταγωγής γειτόνων τους; 

Σίγουρα υπάρχουν κάποια περιστατικά ρατσιστικής συμπεριφοράς σε βάρος αλλοδαπών, ευτυχώς όμως μεμονωμένα. Ειδικά οι νέοι της ηλικίας μου δεν παρουσιάζουν ρατσιστική συμπεριφορά, ίσως επειδή από μικρή ηλικία έχουν συνυπάρξει, τόσο στο σχολικό όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό τους περιβάλλον, με άτομα διαφορετικών εθνικοτήτων  και έχουν καταλάβει ότι ανεξαρτήτως φυλής, χρώματος και καταγωγής, όλοι είμαστε άνθρωποι. 

7. Θεωρείς ότι υπάρχει στην Ελλάδα φυλετικός ή κοινωνικός , από παλιά ή είναι φαινόμενο  σε  μεγαλύτερη  έκταση  τα τελευταία  χρόνια  σε  επίπεδο απλών πολιτών και όχι αρχών ή εξουσιών; 

Σε επίπεδο απλών πολιτών, όπως έχω αναφέρει, θεωρώ ότι δεν υπάρχει κανένας ρατσισμός. Τα όποια φαινόμενα ρατσιστικής συμπεριφοράς τροφοδοτούνται από τις επιλογές των κυβερνόντων και από όσα προβάλλονται από τα ΜΜΕ. 

8. Είσαι νέος άνθρωπος, μόλις βγήκες από τη παιδική σου ηλικία και πως βλέπεις το μέλλον  σου  στην Ελλάδα; Θεωρείς ότι και εσύ βρίσκεσαι στην ίδια μοίρα με τους άλλους Ελληνες συνομήλικους σου; 

Σίγουρα η Ελλάδα περνάει δύσκολες στιγμές και σίγουρα οι νέοι της ηλικίας μου έχουν πολύ λιγότερες ευκαιρίες από παλαιότερα, ειδικά στο χώρο που υπηρετώ. Ωστόσο πιστεύω ότι όποιος αγωνιστεί και παλέψει θα κατακτήσει αυτό που θέλει. Και αν όλοι στην Ελλάδα βάλουμε το “εμείς” πάνω από το “εγώ” τότε υπάρχει μία ελπίδα να βελτιωθεί η κατάσταση στη χώρα. 

9. Τελευταία  είμαστε όλοι εμείς που ζούμε εκτός Ελλάδος θεατές του φαινομένου με τους χιλιάδες πρόσφυγες και γενικώς μετανάστες στην Αθήνα ή στα νησιά. Ζείς σε μια περιοχή  ιδιαίτερα  να φανταστώ βεβαρημένη  εξ αιτίας του θέματος αυτού. Ποιά είναι η εικόνα  που έχεις να μας μεταφέρεις και πως ο κόσμος αντιμετωπίζει το πρόβλημα;  Ποιά νομίζεις ότι είναι η παρέμβαση της πολιτείας ή άλλων επισήμων φορέων και αν υπάρχει γενικά; 

Λυπάμαι για αυτό που θα πω που θα πω, αλλά δυστυχώς δεν υπάρχει παρέμβαση της πολιτείας, ή τουλάχιστον όχι στο βαθμό που θα έπρεπε να υπάρχει. Αυτό που έχω εισπράξει εγώ είναι ότι όποια βοήθεια δίνεται σε αυτούς τους ανθρώπους προέρχεται αποκλειστικά  και  μόνο  από  πρωτοβουλίες των απλών πολιτών. Εγώ προσωπικά πήγα ρούχα  στους  πρόσφυγες που βρίσκονται στην πλατεία Βικτωρίας και είδα ανθρώπους σε άθλια κατάσταση, να εκλιπαρούν για νερό και φαγητό και απλούς πολίτες να τους φέρνουν, μόνοι τους, τρόφιμα και φάρμακα. 

9α. Το τελευταίο διάστημα έγινε πολύς ντόρος για το νομοσχέδιο περί ιθαγένειας που ψηφίστηκε  από  την  προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και έδωσε ελπίδες. Τι έγινε μ αυτό και ποιά η δική σου εμπειρία σχετικά με την Ελληνική υπηκοότητα την πήρες ή τι έχει γίνει μ αυτό το θέμα; 

Προσωπικά έχω ζήσει όλη μου τη ζωή στην Ελλάδα, σπούδασα και εργάζομαι στη χώρα. Είναι αδιανόητο άνθρωποι που έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα ή άνθρωποι που ζουν 20 και 25 χρόνια στη χώρα, μεγάλωσαν και πήγαν στο ελληνικό σχολείο, να μην έχουν την ελληνική ιθαγένεια. Σίγουρα η αλλαγή του νόμου περί ιθαγένειας ήταν μία θετική εξέλιξη. Ωστόσο, στην πράξη, αν και σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία δικαιούμαστε να λάβουμε την ελληνική ιθαγένεια, λόγω γραφειοκρατικών δυσχερειών δεν μπορούμε να την αποκτήσουμε. Εγώ  προσωπικά  έχω καταθέσει όλα τα απαραίτητα έγγραφα εδώ και 3 χρόνια και ακόμη δεν έχω λάβει την ελληνική ιθαγένεια. 

9β. Από τη στιγμή που κάποιος νέος αντρας την Ελληνική υπηκοότητα, θα κληθεί να εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις,  σαν  κάθε  Ελληνόπουλο. Τι σκέπτεσαι γι αυτό το θέμα; 

Διαφωνώ με τη νοοτροπία του στρατού, όπως έχει επικρατήσει στην Ελλάδα, ότι κάποιος δηλαδή όταν εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις γίνεται “άνδρας”. Καλό θα ήταν να υπάρχει επιλογή για το αν κάποιος θα υπηρετήσει στο στρατό ή όχι. 

10. Είμαι και εγώ μετανάστης σε άλλη χώρα και μάλιστα πολύ μακρυά απο την Ελλάδα και δε σου κρυβω ότι ισχύει αυτό που λέγεται, ξένος εδώ – ξένος εκεί και πάλι ξένος. Δηλαδή, στην Αυστραλία που ζώ, είμαι  ξένος αλλά πλέον με την πάροδο των ετών ξένος πλέον και στην Ελλάδα. Αισθάνεσαι το ίδιο και εσύ σε σχέση με την Αλβανία; 

Καλώς  ή  κακώς  αυτή  είναι η αλήθεια. Στην Ελλάδα είμαι ο Αλβανός και στην Αλβανία ο Έλληνας. 

11. Θα πήγαινες να ζήσεις μόνιμα στην Αλβανία πλέον, ή αν αναγκαζόσουν για κάποιο λόγο να φύγεις από την Ελλάδα, όπως μεταναστεύουν τόσοι Ελληνες συνομήλικοι σου, θα προτιμούσες κάποια άλλη χώρα και γιατί; 

Τον ήλιο και τη θάλασσα της Ελλάδας δεν θα τα άφηνα εύκολα. Πιστεύω πως, ειδικά οι νέοι  της ηλικίας μου, πρέπει να παραμείνουμε στην Ελλάδα, να στηρίξουμε τη χώρα μας σε αυτές τις δύσκολες στιγμές που περνάει και να αγωνιστούμε για ένα καλύτερο μέλλον, τόσο  για εμάς όσο και για την πατρίδα μας. Όσον αφορά στην Αλβανία θα ήθελα  κάποια στιγμή να κάνω κάτι επαγγελματικά  και εκεί. Όσο για το αν θα πήγαινα να ζήσω μόνιμα εκεί, θα το δείξει το μέλλον. 

12. Ποια ευχή νομίζεις οτι θα ταίριαζε να σου δώσουμε για τη συνέχεια της ζωής σου; Την όποια επιλέξεις στην απλώνουμε απλόχερα 

Νομίζω πως η καλύτερη ευχή που θα μπορούσατε να μου δώσετε για τη συνέχεια της ζωής μου είναι να μου προσφέρουν και να προσφέρω αγάπη. 

11. Νομίζεις ότι με το να έρχονται όλοι αυτοί οι πρόσφυγες ή οικονομικοί μετανάστες στην Ελλάδα αυτό τους βοηθάει με δεδομένη την κατάσταση της χώρας (φτώχεια, ανεργία) μήπως θα έπρεπε ίσως να πήγαιναν κάπου αλλού όπου θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν καλύτερες συνθήκες ζωής; 

Ο  πόλεμος  για αυτούς τους ανθρώπους δεν τελειώνει με το που περνάνε τα σύνορα της Ελλάδας. Τον κουβαλάνε πάνω τους, τον βλέπεις στον τρόπο που κινούνται, στον τρόπο που μιλάνε, στο βλέμμα τους. Βλέπεις το παγωμένο και τρομαγμένο βλέμμα τους, το βλέμμα της απόγνωσης και της αγωνίας. Και αυτό, θέλοντας ή μη, περνάει και σε εμάς. Κανένας  πρόσφυγας  δεν  έρχεται νομίζω με σκοπό να εγκατασταθεί στην Ελλάδα, αλλά, μέσα από την Ελλάδα, να πάει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Ωστόσο, δυστυχώς, από τη στιγμή που οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες σε μεγάλο ποσοστό έχουν κλείσει τα σύνορά τους, οι πρόφυγες είναι αναγκασμένοι να μένουν σε άθλιες συνθήκες στη χώρα μας. Είμαστε μία χώρα που δεν έχει τις υποδομές να υποδεχθεί και να βοηθήσει, αυτούς τους ανθρώπους, γιατί μιλάμε για ανθρώπους που χρειάζονται τη βοήθεια όλων μας, με αποτέλεσμα τελικά το δράμα που έζησαν στην πατρίδα τους να συνεχίζεται και εδώ. Αν αυτό σημαίνει ευρωπαϊκή “ένωση” τότε νομίζω ότι πρέπει να αναθεωρήσουμε κάποια πράγματα σαν λαός και σαν χώρα. 

Και τελειώνω με κάποιους στίχους  του Μπέρλοχτ Μρέχτ: 

Μιλάνε για καιρούς δοξασμένους, και πάλι 

(Άννα μην κλαις) 

θα γυρέψουμε βερεσέ απ’ τον μπακάλη. 

 

Μιλάνε για του έθνους, ξανά, την τιμή 

(Άννα μην κλαις) 

στο ντουλάπι δεν έχει ψίχα ψωμί 

 

Μιλάνε για νίκες που το μέλλον θα φέρει 

(Άννα μην κλαις) 

Εμένα δε με βάζουν στο χέρι. 

 Συνέντευξη στον Γιώργο Αθανασιάδη 

Δικηγόρο – Θεατρικό Συγγραφέα

ΣΥΔΝΕΥ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ

email: athanasiadis.g@hotmail.com

tel: 0421 969 172