Γράφει ο
Γιώργος Αθανασιάδης
Δικηγόρος
0421 969 172
377-383 Sussex St
SYDNEY NSW 2000
Australia
e-mail: athanasiadis.g@hotmail.com
Ενα απο το πολλά θέματα που βασανίζουν τους κληρονόμους οποιασδήποτε περιουσίας, όταν είναι περισσότεροι του ενός είναι η διανομή μεταξύ τους. Αυτά συμβαίνουν, αποκλειστικά, όταν ο κληρονομούμενος δεν αφήνει διαθήκη και έτσι καλούνται να μοιραστούν μια περιουσία είτε αδέλφια μεταξύ τους και στη συνέχεις εξαδέλφια, όταν κάποια περιουσία προέρχεται απο παππούδες ή γιαγιάδες και δεν υπάρχουν πλέον τα παιδιά τους στη ζωή.
Στην περίπτωση αυτή, συνήθως υπάρχουν πολλά προβλήματα και όχι πολλά περιθώρια αντίστοιχα για λύση των προβλημάτων αυτών. Κυριαρχεί η ασυμφωνία και η προσπάθεια να οικειοποιηθεί κάποια περιουσία απο έναν η περισσότερους συγκληρονόμους και ειδικά όταν κάποιος ή κάποιοι από αυτούς διαμένει μόνιμα στο εξωτερικό, όπως στις περιπτώσεις που αντιμετωπίζουμε οι δικηγόροι εδώ στην Αυστραλία και βέβαια αφορούν τις περιουσίες των συμπαροίκων μας στην Ελλάδα, σε πόλεις ή χωριά και αφορούν, αστικά ή αγροτικά ακίνητα.
Η πιό πολιτισμένη αντιμετώπιση του θέματος είναι να γίνεται μια κοινή συμφωνία και να χωρίζονται τα ακίνητα μεταξύ των συγκληρονόμων, να γίνονται οι σχετικές συμβολαιογραφικές πράξεις, να καταβάλλονται οι αναλογούντες φόροι και να τελειώνει η υπόθεση εκεί.
Αυτό ακούγεται εύκολο και είναι εύκολο όταν αφορά κυρίως οικόπεδα ή αγροτεμάχια. Η διανομή πρέπει να γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε ο καθένας να λαμβάνει περιουσιακά στοιχεία που αντιστοιχούν στις αξίες και στο ποσοστό συγκυριότητας που έχει στα ακίνητα.
Κάπως έτσι λειτουργεί το σύστημα, με συμφωνία δηλαδή, όταν τα ακίνητα είναι αστικά (δηλαδή κατοικίες ή διαμερίσματα) και μάλιστα όταν είναι περισσότερα του ενός. Στις περιπτώσεις αυτές, ο καθένας λαμβάνει εκείνο ή εκείνα τα ακίνητα που αντιστοιχούν στο ποσοστό συγκυριότητας του και φυσικά στις αξίες τους ώστε και οι δύο ή περισσότερες πλευρές να αισθάνονται δικαιωμένοι, εφόσον ικανοποιούνται έτσι οι αξιώσεις τους σύμφωνα με τα ποσοστά τους.
Περαιτέρω όταν δεν μπορεί να επέλθει αυτή η πολιτισμένη συμφωνία, τότε αρχίζουν και δημιουργούνται προβλήματα που δυστυχώς η επίλυση τους θα ακολουθήσει την δικαστική οδό. Ο εκ των συγκυρίων που ενδιαφέρεται και θέλει την διανομή αυτή, θα προστρέξει σε δικηγόρο για να καταθέσει αγωγή διανομής περιουσίας, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου, αναφέροντας όλα τα περιουσιακά στοιχεία , τις αξίες τους και εκείνα τα οποία επιλέγει προκειμένου να ικανοποιηθεί η απαίτηση του, έναντι των άλλων συγκληρονόμων - συγκυρίων, ή κοινωνών δικαιώματος όπως συνηθίζεται να λέγεται.
Αντικείμενο της αγωγής είναι η αυτούσια διανομή των επικοίνων ακινήτων, όπως αυτά λεπτομερώς περιγράφονται καθε φορά , ώστε να λάβουν από την κληρονομιαία περιουσία ο κάθε ένας απο τους συγκληρονόμους το ακίνητα που ζητά διαφορετικά ζητείται απο το δικαστήριο να διαταχθεί η δι' εκουσίου πλειστηριασμού εκποίηση τους, δηλαδή να βγάλει στον πλειστηριασμό.
Σε κάθε περίπτωση η λύση του πλειστηριασμού είναι η επαχθέστερη, όμως είναι εκείνη που τελικά οδηγεί πραγματικά σε λύση το όλο θέμα. Βέβαια, απο την λύση αυτή, ουσιαστικά δε βγαίνει κανείς κερδισμένος, διότι τα ακίνητα εκποιούνται στον πλειστηριασμό σε τιμές πολύ κατώτερες από την αξία τους, εκτός αν κάποιος εκμετταλευτεί τις περιστάσεις και έχοντας την οικονομική δυνατότητα εξαγοράσει τα ακίνητα στον πλειστηριασμό και εν συνεχεία τα μεταπωλήσει ή εκμετταλευτεί ώστε να επανέλθουν άμεσα στην πραγματική τους αξία.
Αυτή είναι η σκληρή πραγματικότητα, πού έχουν να αντιμετωπίσουν οι συγκύριοι και οι συγκληρονόμοι, στη διαδικασία της διανομής μιας περιουσίας οπότε καλό είναι πάντα να παραμερίζονται οι εγωϊσμοί και να επικρατεί η σύνεση και η συμφωνία.
Οταν πρόκειται περί ενός μόνου ακινήτου που ειναι οικία ή διαμέρισμα, μη δυνάμενο να χωρισθεί τότε εφαρμόζεται εκείνο που επιτάσσει η λογική, δηλαδή κάποιος απο τους συγκληρονόμους αγοράζει τα μερίδια των άλλων ή το πωλούν ομού και μοιράζονται το τίμημα.
Οταν υπάρχουν περισσότερα του ενός ακίνητα ή μόνο δύο ένα χωράφι και ένα σπίτι για παράδειγμα με διαφορετικές αξίες όπου και εδώ η διανομή δεν είναι δυνατή τότε και πάλι το λογικότερο είναι κάποιος να αγοράσει το μερίδιο του άλλου ή να πωληθούν τα ακίνητα και να διανεμηθεί το τίμημα στους συγκληρονόμους πωλητές ανάλογα με το ποσοστό συμμετοχής του στην κοινή περιουσία.