Κληρονομική διαδοχή

Γράφει ο ΓΙΩΡΓΟΣ  ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ

Δικηγόρος – Αρθρογράφος

e-mail: athanasiadis.g@hotmail.com

www.athanasiadis-lawyers.blogspot.com.au

Mobile phone: 0411 224 189

ΠΕΡΙ  ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΩΝ

Στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού, έγινε μια εισαγωγή αναφέροντας τα σχετικά άρθρα του Αστικού Κώδικα, προκειμένου να γίνει πιο εύκολα κατανοητό, τι είναι κληρονομιά, κληρονόμος,

κληροδοσία δηλαδή εκείνες οι πιο συνηθισμένες έννοιες που όλοι μας χρησιμοποιούμε και αφορά την τύχη της περιουσίας μετά την οριστική και αμετάκλητη αναχώρηση μας απο τον κόσμο αυτό. Ισως βέβαια θεωρηθεί μακάβριο το όλο ζήτημα, και ας με συγχωρέσουν οι αναγνώστες γι αυτό διότι προέχει να είμαστε όλοι καλά , δυνατοί, υγιείς και νάχουμε και καλή τύχη στην ζωή μας. Ομως, η πραγματικότητα είναι διαφορετική και καλό είναι να τακτοποιούμε εν ζωή και να εκφράζουμε γραπτώς την επιθυμία μας προς τους απογόνους μας διότι τα λόγια μόνα πετούν και φεύγουν. Παρακάτω στο κείμενο, θα χρησιμοποιηθούν οι λέξεις ανιόντες και κατιόντες. Ανιόντες είναι οι γονείς μας και κατιόντες τα παιδιά μας.

Κληρονομική διαδοχή

Χρειάζεται για την καλύτερη κατανόηση του θέματος, να επαναληφθεί ότι σύμφωνα με τον Αστικό Κώδικα και την εν γένει Ελληνική νομοθεσία, οτι μετά τον θάνατο του κληρονομουμένου η περιουσία του σαν σύνολο (κληρονομιά)περιέρχεται απο τον νόμο ή απο τη διαθήκη του σε εκείνα τα πρόσωπα που ειναι οι κληρονόμοι του. Στο άρθρο που διαβάζετε θα μιλήσουμε τι συμβαίνει όταν υπάρχει διαθήκη και ποιά είναι τα είδη της διαθήκης και τι συμβαίνει όταν δεν υπάρχει διαθήκη ή  αυτή για κάποιο λόγο ακυρωθεί.

1.Οταν υπάρχει έγκυρη διαθήκη και αυτή δεν ακυρωθεί για κάποιο λόγο(σε άλλο τεύχος θα μιλήσουμε για ποιούς λόγους μπορεί να ακυρωθεί μια διαθήκη και απο ποιούς) τότε τα πράγματα είναι ΠΟΛΥ ΑΠΛΑ δηλαδή, η περιουσία διανέμεται όπως είναι γραμμένη σε αυτήν και εκφράζει την επιθυμία του θανόντος.Στις περιπώσεις αυτές δεν παρουσιάζεται κανένα ιδιαίτερο πρόβλημα και όλα γίνονται ομαλά.

Πόσα και ποιά είναι τα είδη διαθήκης;

Ιδιόγραφη διαθήκη

Η ιδιόγραφη διαθήκη συντάσσεται (την γράφει) ο ίδιος ο κληρονομούμενος, όταν φυσικά είναι εν ζωή , βάζει πλήρη ημερομηνία (ώρα, μέρα, μήνα και έτος)και την καταθέτει συνήθως σε συμβολαιογράφο για φύλαξη ή την φυλάσσει κάπου μέσα στο σπίτι του. Στην δεύτερη αυτή περίπτωση κάποιες φορές περιπλέκονται τα πράματα μετά το θάνατο του απο διαμάχες μεταξύ συγγενών κληρονόμων δυστυχώς, γι αυτό καλό είναι να παραδιδονται σε συμβολαιογράφο για φύλαξη.

Δημόσια διαθήκη

Αυτή η διαθήκη, ή οποία είναι και η ασφαλέστερη, συντάσσεται με δήλωση απο τον κληρονομούμενο της τελευταίας του βουλήσεως (επιθυμίας για την τύχη της περιουσίας του), μπροστά σε συμβολαιογράφο και τρείς μάρτυρες προσυπογράφεται από αυτούς ή μπροστά σε δύο συμβολαιογράφους και ένα μάρτυρα. Οι μάρτυρες αυτοί φυσικά δεσμεύονται με όρκο σιωπής για το περιεχόμενο της διαθήκης που περιέρχεται σε γνώση τους.

Μυστική διαθήκη

Στην περίπτωση αυτή, εκείνος που θέλει να κάνει μυστική διαθήκη(δηλαδή να μη γνωρίζει κανείς το περιεχόμενο της, ούτε μάρτυρες ούτε συμβολαιογράφος) απλά εγχειρίζει (δίνει) στον συμβαλαιογράφος παρουσία τριών μαρτύρων, ή σε δύο συμβολαιογράφους παρουσία ενός μάρτυρα, εκείνο το έγγραφο δηλώνοντας παράλληλα ότι είναι αυτή η διαθήκη του και περαιτέρω ο συμβολαιογράφος αναλαμβάνει την φύλαξη του. Επαναλαμβάνεται ότι η διαθήκη αυτή συνήθως παραδίδεται σε φάκελλο εσωκλεισμένη και κανείς απολύτως δεν γνωρίζει το περιεχόμενο της.Με αυτό τον τρόπο δηλώνει ο κληρονομούμενος την τελευταία του βούληση.

2.Οταν δεν υπάρχει διαθήκη δηλαδή όταν ο θανών δεν « άφησε διαθήκη» όπως απλά το λέμε, τότε ο νόμος έχει προβλέψει οτι επέρχεται η εξ αδιαθέτου διαδοχή  ή  διαδοχή απο τον νόμο. Στην περίπτωση αυτή, για να μη περιπλακούν τα πράματα , ο νόμος έχει προβλέψει να καλούνται οι κληρονόμοι στην κληρονομιά, με μια συγκεκριμένη σειρά. Η σειρά αυτή χωρίζεται σε τάξεις όπου καλούνται όλοι κληρονόμοι με μια προτεραιότητα δηλαδή καλούνται όσοι υπάρχουν και πάντα γίνεται αρχή απο τους πλησιέστερους συγγενείς.

ΠΡΩΤΗ ΤΑΞΗ

Εφ όσον ο θανών κληρονομούμενος, ήταν έγγαμος, στην πρώτη τάξη, καλείται σύζυγος που είναι ζωντανός σε ποσοστό 25% ή ¼  όπως λέγεται και το σύνολο των παιδιών (κατιόντων του) του σε ποσοστό 75% ή ¾ . ) Στην θέση κατιόντα του (παιδιού του) που δέν είναι στην ζωή (αν υπάρχει τέτοια περίπτωση) καλούνται τα εγγόνια απο το παιδί που δεν ζεί πιά. Ολα τα παιδιά, κληρονομούν σε ίσα μέρη (κατ΄ ισομοιρία).

ΔΕΥΤΕΡΗ ΤΑΞΗ

(Οταν ο κληρονομούμενος έχει σύζυγο που επιζεί αλλά δεν έχει παιδιά)

Εφ όσον ο θανών κληρονομούμενος, ήταν έγγαμος, αλλά δεν απέκτησε παιδιά, στην δεύτερη τάξη, καλούνται ο σύζυγος που επιζεί σε ποσοστό 50% ή ½  και εν συνεχεία στο υπόλοιπο 50% ή ½ της περιουσίας καλούνται σαν κληρονόμοι του, διάφορα πρόσωπα. Τα πρόσωπα αυτά είναι οι γονείς του, τ αδέλφια του ή παιδιά και εγγόνια αδελφούν που έχουν πεθάνει πριν από αυτόν. Στην περίπτωση αυτή, οι γονείς και τα αδέλφια του κληρονομούν κατ΄ ισομοιρία (δηλαδή σε ίσα μέρη, π.χ. τη μισή περιουσία, αν είναι 5 , δύο γονείς και τρία αδέλφια, στην περίπτωση αυτή, το 50% διαιρείται δια του 5 και ο καθένας παίρνει το 1/5 της μισής περιουσίας), ενώ οι υπόλοιποι, αν υπάρχουν, κληρονομούν κατά ρίζες, όσοι δηλαδή ανήκουν στην ίδια εξ αίματος ρίζα με τον θανόντα. Παιδιά αδελφών αποκλείουν εγγόνια αδελφών. Ετεροθαλείς αδελφοί (απο άλλη μητέρα) καθώς και τα παιδιά τους ή εγγόνια τους, παίρνουν το μισό της μερίδας που θα έπαιρναν αν ήταν αμφιθαλή με τον θανόντα αδέλφια εφόσον συντρέχουν δηλαδή συνυπάρχουν, με γονείς του θανόντος η τα αμφιθαλή (απο ίδιο πατέρα και μάνα αδέλφια) καθώς και τα παιδιά αυτών ή τα εγγόνια τους.

ΤΡΙΤΗ ΤΑΞΗ

(Οταν ο κληρονομούμενος, εχει σύζυγο εν ζωή, αλλά δεν έχει γονείς ή αδέλφια εν ζωή)

Στη περίπτωση αυτή τα πράγματα περιπλέκονται λίγο αλλά αυτό που προβλέπει ο νόμος είναι , ο επιζών σύζυγος, πάλι να κληρονομεί το 50% ή ½ της περιουσίας και το άλλο μισό δηλαδή το 50% ή ½ να διαμοιράζεται μεταξύ των παππούδων ή γιαγιάδων του εφόσον ζούν καθώς και στα τέκνα ή εγγόνια αυτών (δηλαδή θείους, θείες και εξαδέλφια του). Όταν γίνεται λόγος για θείους και θείες ή τα παιδιά και τα εγγόνια τους εννοούμε πρώτα τα αδέλφια των γονέων του θανόντος και τα πρωτεξάδελφα του και μετά τους περαιτέρω συγγενείς. Αν λοιπόν, όλοι αυτοι ζουν, κληρονομούν και πάλι κατ΄ ισομοιρία (δηλαδή σε ίσο μέρος). Εάν δεν επιζεί κάποιος τότε στην θέση του υπεισέρχονται τα παιδιά και τα εγγόνια τους. Αν δεν υπάρχουν παιδιά και εγγόνια, τότε η μερίδα πηγαίνει στον επιζώντα παππού ή γιαγιά της ίδιας γραμμής. Αν δεν επιζεί κανείς απο την μια γραμμή, (π.χ. απο την μεριά της μητέρας του θανόντος) τότε κληρονομούν μόνο αυτοί που έχουν δικαίωμα απο την άλλη γραμμή (την μεριά του πατέρα δηλαδή).

ΤΕΤΑΡΤΗ ΤΑΞΗ

(Όταν ο κληρονομούμενος έχει σύζυγο εν ζωή, αλλά δεν υπάρχουν παππούδες ή γιαγιάδες)

Στην περίπτωση αυτήν στην τέταρτη τάξη, καλούνται σαν κληρονόμοι, στην μισή περιουσία δηλαδή το 50% ή ½ ο επιζών σύζυγος και στο υπόλοιπο μισό 50% ή ½ οι προπαππούδες και προγιαγιάδες κατ΄ ισομοιρίαν δηλαδή σε ίσα μέρη, ανεξάρτητα σε ποια γραμμή ανήκουν.  Βέβαια, είναι λογικό, αυτή η περίπτωση να είναι πολύ σπάνια αλλά ο νομοθέτης ώφειλε να εξαντλήσει όλα τα περιθώρια ώστε δίκαια να διανέμεται η περιουσία.

ΠΕΜΠΤΗ ΤΑΞΗ

Όταν δεν υπάρχει κανείς απολύτως συγγενείς όπως στις παραπάνω περιπτώσεις, τότε αποκλειστικός και μόνος κληρονόμος είναι εκείνος ο σύζυγος που είναι στην ζωή.

ΕΚΤΗ ΤΑΞΗ

Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σύζυγος στην ζωή ή κάποιος κληρονόμος που να επιζεί απο τους συγγενείς του θανόντος τότε όλη του η περιουσία περιέρχεται στο Ελληνικό Δημόσιο.

Στο επόμενο τεύχος του περιοδικού θα σας ενημερώσουμε, πλέον της ακίνητης περιουσίας τι γίνεται με τα κινητά (επιπλώσεις κλπ) ποιοι και τι κληρονομούν, ποιοί εξαιρούνται των κληρονομιών. Αλλο θέμα επίσης είναι η περίφημη νόμιμη μοίρα. Με όλα αυτά θα ασχοληθεί η στήλη «Τι λέει ο νομος;» του περιοδικού και επιπλέον για οποιοδήποτε θέμα σας απασχολεί εδώ σχετικά με την περιουσία σας ή άλλο στην Ελλάδα, το δικηγορικό μας γραφείο είναι στην διάθεση σας και το τηλέφωνο μας στην Αυστραλία είναι το  0411224189  και το e-mail μας athanasiadis.g@hotmail.com γιά να σας δώσουμε λύσεις και να υπερασπιστούμε τα δικαιώματα σας.